Długa i ciężka choroba, poważny wypadek czy operacja – to te zdarzenia, których nie życzymy nawet wrogom, a co dopiero nam samym czy naszym najbliższym. Życie bywa jednak nieprzewidywalne i zarówno wypadek, jak i choroba, mogą przydarzyć się wszystkim. Wiążą się one oczywiście z ogromną dawką stresu i lęku, a także z przewlekłym, intensywnym bólem. W aktywnej fazie schorzenia oraz tuż po zabiegu musimy się oszczędzać – a to oznacza konieczność zrezygnowania z wielu dotychczasowych aktywności. Przychodzi jednak moment, gdy dostajemy od lekarza zielone światło na rozpoczęcie rehabilitacji. W zależności od choroby czy typu operacji, może ona trwać tygodniami albo nawet latami, różny też jest stopień trudności zabiegów oraz zakres oczekiwanego powrotu do zdrowia. W tym trudnym czasie warto skorzystać z każdego dostępnego wsparcia. Sprawdź, jakie produkty medyczne przeznaczone są do różnego typu procedur rehabilitacyjnych i fizjoterapeutycznych.

Zwiększanie mobilności – balkoniki, kule, laski

Problemy z mobilnością mają oczywiście pacjenci cierpiący z powodu różnego typu schorzeń urazów ruchu, a także osoby, które ucierpiały w wypadkach oraz te, które przeszły zabiegi operacyjne w obrębie kręgosłupa, kończyn dolnych czy górnych. Dodatkowo powrót do sprawności ruchowej będzie trudny dla pacjentów przewlekle chorych, którzy wiele miesięcy spędzili w łóżku, walcząc o życie i zdrowie. Mobilizacja jest jednym z kluczowych czynników, o jakie należy zadbać, gdy stan chorego na to pozwala. Możliwość ponownego korzystania z siły własnych mięśni oznacza ulgę dla opiekunów i znacznie zwiększa komfort samego pacjenta.

Stopniowy powrót do całkowitej lub pełnej ruchomości jest możliwy przede wszystkim dzięki intensywnej fizjoterapii, ta jednak musi być wspomagana odpowiednimi akcesoriami i sprzętem medycznym. Na początku, gdy chory jest w stanie zmienić pozycję leżącą na siedzącą, warto kupić lub wypożyczyć wózek inwalidzki. Później, gdy możliwe staje się przybranie pozycji pionowej, niezbędne okaże się wsparcie w postaci balkonika. Pacjenci, którzy mają problem z nogami ale w miarę sprawnie posługują się rękami, mogą korzystać z kul – pachowych (jeśli ręce są słabe) lub łokciowych (gdy możliwe jest stabilne wsparcie ciężaru ciała na ramionach i przedramionach). Laski stanowią wsparcie dla chorych, którzy już dość dobrze radzą sobie z chodzeniem i potrzebują przede wszystkim delikatnego wspomagania na nierównym terenie oraz komfortu psychicznego wynikającego z możliwości chwilowego przeniesienia ciężaru ciała na podpórkę.

Przywracanie sprawności kończyn – ortezy i stabilizatory

Nie każdy uraz kończyny oznacza od razu konieczność położenia się do łóżka na wiele miesięcy. Nawet poważne złamania czy skręcenia, jeśli są dobrze zoperowane, leczą się dosyć szybko (oczywiście wszystko zależy od ogólnego stanu zdrowia pacjenta). Uszkodzona kończyna potrzebuje jednak czasu, aby powrócić do wcześniejszej sprawności, a także wsparcia, by w toku zdrowienia nie dochodziło do dodatkowych uszkodzeń. W sytuacji uszkodzenia ręki czy nogi, bardzo pomocne dla chorego są specjalistyczne ortezy.

Ortezy to aparaty ortopedyczne służące do stabilizacji i odciążania stawów. Często stanowią one alternatywę dla zakładania gipsu. Pozwalają na w miarę normalne funkcjonowanie pomimo doznanego urazu, a jednocześnie ochraniają uszkodzone miejsce. Istnieją również specjalistyczne ortery o funkcji egzoszkieletu – czyli takie, które przejmują na siebie część funkcji anatomicznych struktur stawu. Takie ortezy umożliwiają np. powrót do aktywności zawodowej czy do uprawiania sportów nawet w sytuacji, gdy uszkodzenie w obrębie kończyny jest permanentne lub gdy jego leczenie będzie bardzo długie i skomplikowane.

Zachęcanie do aktywności – sprzęt do ćwiczeń

Osoby, które doznały poważnego uszkodzenia ciała i bezpowrotnie utraciły część swojej sprawności albo wiele miesięcy spędziły w łóżku, bardzo często są w kiepskim stanie psychicznym, co jest zrozumiałe i nie powinno powodować zdenerwowania opiekunów. Problematyczne w przypadku takich właśnie chorych jest przekonanie ich do podjęcia wysiłku, zmierzającego w kierunku maksymalnego możliwego powrotu do zdrowia. Wsparciem jest sprzęt do ćwiczeń, które można wykonywać w domu, wśród najbliższych, bez konieczności udawania się na rehabilitacje.

Do ćwiczeń domowych można stosować różnego rodzaju akcesoria. Przydatne są m.in. piłki pozwalające na ćwiczenie balansu i czucia głębokiego, taśmy wzmacniające mięśnie, rollery zmniejszające napięcie i rozbijające złogi limfatyczne, a także ciężarki na nogi i na ręce, dzięki którym chory stopniowo odzyska siły potrzebne do chodzenia czy do wykonywania czynności manualnych. W przypadku poważnych urazów rąk, potrzebne jest także trenowanie małej motoryki. Pomocne mogą się okazać niewielkie piłeczki o różnej wadze i strukturze, ale tak naprawdę odpowiednim ćwiczeniem będą nawet kolorowanki – cokolwiek, co zachęci chorego do prawidłowego układania dłoni i palców i wspomoże pamięć mięśniową w odbudowaniu prawidłowych wzorców.

Wsparcie mięśni i naczyń krwionośnych – kinesiotaping i kompresja

Po dłuższym unieruchomieniu mięśnie są słabe i zastane. Mogą również pojawiać się bolesne skurcze i drętwienie. Skutkiem urazu jest natomiast często ból oraz uszkodzenie ścięgien. W każdej z tych sytuacji pomocna okaże się rehabilitacja za pomocą specjalnych taśm – kinesiotaping. Odpowiednie ich naklejenie odciąża mięśnie, przynosi ulgę i przyspiesza leczenie.

Jeśli natomiast pacjent cierpi z powodu osłabienia naczyń krwionośnych, zwłaszcza w nogach, warto zastosować odzież kompresyjną (np. specjalne skarpety, podkolanówki czy getry). Ułatwią one utrzymanie prawidłowego krążenia, ale też zwiększą zdolność mięśni do regeneracji.

Rehabilitacja oddechowa – dla przewlekle chorych i nie tylko

Pojęcie rehabilitacji najczęściej kojarzone jest z przywracaniem pełni zdrowia narządom ruchu. Tymczasem fizjoterapia może dotyczyć również innych obszarów ciała, które zostały uszkodzone lub utraciły sprawność na skutek choroby, urazu lub zabiegu.

Osoby chorujące przewlekle na POChP czy astmę, jak również ci, którzy długo przebywają w pozycji leżącej, mogą wymagać rehabilitacji oddechowej. Sprzęt do niej wykorzystywany może wyglądać na pierwszy rzut oka jak zabawki – to najczęściej systemy rurek czy piłeczek, w które trzeba odpowiednio dmuchać. W rzeczywistości trenażery oddechu to bardzo przydatne urządzenia, które stopniowo zwiększają siłę przepony, pojemność płuc i wytrzymałość mięśni oddechowych.

Powrót do zdrowia po operacjach gastrycznych i ginekologicznych – pasy i trenażery

Również zabiegi i urazy w obrębie brzucha oraz miednicy mogą prowadzić do spadku elastyczności struktur, a nawet to częściowego upośledzenia działania organów i tkanek. Rehabilitacja może być bardzo różnorodna – w zależności od tego, w którym dokładnie miejscu odbyła się interwencja chirurgiczna.

W przypadku operacji brzucha, w powrocie do zdrowia mogą pomóc specjalistyczne mankiety uciskowe oraz urządzenia elektryczne, stymulujące aktywność mięśni. Kobiety, które przeszły zabiegi miednicy i mają problemy np. z nietrzymaniem moczu czy z powrotem do aktywności seksualnej, zaleca się z kolei stosowanie akcesoriów do ćwiczenia mięśni Kegla (niektóre z nich mają nawet postać gry na smartfon!).

Leczenie narządów wzroku i słuchu – rehabilitacja po chorobach i zabiegach

Rehabilitacja może dotyczyć nawet narządów zmysłów – one również mogą zostać uszkodzone na skutek urazu czy choroby. Na szczęście w wielu przypadkach ubytek wzroku czy słuchu można odrobić, stosując odpowiednie ćwiczenia.

Jakimi przyrządami rehabilituje się oczy i uszy? W przypadku narządu wzroku potrzebne będą specjalistyczne okulary oraz inne urządzenia terapeutyczne, wymagające m.in. skupiania wzroku, akomodowania soczewki czy postrzegania obuocznego. Do rehabilitacji słuchu służą natomiast głównie aparaty, w tym urządzenia wykorzystujące zjawisko przewodnictwa kostnego.

Rehabilitacja logopedyczna – pomoc po udarze i urazach mózgu

Upośledzenie mowy jest najczęściej konsekwencją urazu głowy albo udaru, w toku którego doszło do uszkodzenia ośrodków w mózgu odpowiedzialnych za formułowanie myśli i przekazywaniu ich w sposób werbalny. W tym kontekście terapia ma więc wymiar zarówno fizyczny, jak i emocjonalny – pacjent odzyskuje kontakt z otoczeniem i przestaje być niejako zamknięty we własnej głowie.

Do rehabilitacji logopedycznej wykorzystywane mogą być różnego typu klocki czy karty, ale także gwizdki i lusterka, zachęcające do uruchamiania mięśni odpowiedzialnych za mowę.

Rehabilitacja stomatologiczna – nowa dziedzina z wielkim potencjałem

Mało kto słyszał o rehabilitacji stomatologicznej. Ma ona na celu przynoszenie ulgi pacjentom cierpiącym z powodu nieprawidłowego funkcjonowania żuchwy. Zgrzytanie zębami czy niewłaściwe gryzienie, mogą powodować uporczywe skurcze i bóle skroni, szyi czy głowy.

Do rehabilitacji stomatologicznej można wykorzystywać wspomniany już kinesiotaping, jak również piłeczki powięziowe, za pomocą którego wykonywany jest relaksujący masaż.

Rehabilitacja psychiatryczna – pomocne akcesoria

Pod pojęciem rehabilitacji psychiatrycznej kryje się najczęściej psychoterapia, która ma wspierać chorego w powrocie do normalnego funkcjonowania po przeżyciu traumy. Wśród użytkowanych przedmiotów wymienić warto przede wszystkim gry terapeutyczne, mające podnosić kompetencje społeczne, likwidować lęk i zwiększać samoświadomość.

W tym kontekście narzędziem rehabilitacji psychiatrycznej może być niemal wszystko, co przynosi radość i emocjonalny relaks (np. planszówki, książki, płyty CD).

Poszczególne rodzaje schorzeń i zabiegów operacyjnych, wymagają zastosowania skrajnie różnych strategii rehabilitacji oraz odmiennego sprzętu. Niezmienne pozostaje jedno: to potrzeba wsparcia ze strony najbliższych. Świadomość, że rodzina i przyjaciele pomagają i kibicują w procesie powrotu do zdrowia, jest jednym z czynników przyspieszających gojenie i zwiększających szanse na maksymalny możliwy powrót do sprawności. Ciężka choroba dotyka nie tylko pacjenta, ale całą jego rodzinę. To wyjątkowo trudne doświadczenie, dlatego warto korzystać ze specjalistycznej pomocy psychologicznej, aby wspólnie przetrwać najgorszy okres.