
Regularne pomiary podstawowych parametrów życiowych to najlepszy sposób na zachowanie zdrowia i wytropienie pierwszych objawów choroby na długo przed tym, jak zacznie ona dawać wyraźne symptomy. Jednym z przyrządów, który powinien znajdować się w każdym domu, jest ciśnieniomierz. Pomiar ciśnienia krwi jest obowiązkowy w przypadku osób cierpiących na choroby serca i układu krążenia, na pewne choroby metaboliczne i neurologiczne, ale profilaktycznie powinien go przeprowadzać każdy dorosły. Niezdecydowanych mogą przekonać twarde dane: ok. 10 mln Polaków cierpi na nadciśnienie tętnicze, ale leczy się tylko ok. 6 mln. Oznacza to, że 4 mln chorych pozostaje bez odpowiedniej opieki, narażając się na bardzo poważne konsekwencje. Jesteś już zdecydowany na zakup pierwszego ciśnieniomierza? A może pomiary wykonujesz już od dawna i twoje urządzenie wymaga wymiany na nowszy model? Sprawdź, jakimi kryteriami się kierować, wybierając ciśnieniomierz.
Jakie rodzaje ciśnieniomierzy są dostępne na rynku?
Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów ciśnieniomierzy, różniących się przede wszystkim stopniem automatyzacji oraz miejscem dokonywania pomiarów. Obsługa niektórych z nich jest bardziej skomplikowana, niż innych. Pewne urządzenia są dokładniejsze, niż inne. Nie wiesz, na który ciśnieniomierz się zdecydować? Sprawdź najpierw, czym charakteryzują się poszczególne ich typy.
Ciśnieniomierze zegarowe
Najstarszy konstrukcyjnie jest ciśnieniomierz manualny, nazywany również zegarowym. Profesjonalna nazwa tego urządzenia brzmi jeszcze inaczej – to sfigmomanometr, ale tego fachowego terminu mało kto używa. Ciśnieniomierz został wynaleziony końcem XIX w. przez włoskiego pediatrę o nazwisku Scipione Riva-Rocci. Kolejni lekarze wprowadzili później niewielkie modyfikacje, ułatwiające dokonywanie badania (np. poszerzenie mankietu) oraz zwiększające dokładność pomiaru (np. poprzez dodanie osłuchu przez stetoskop do procedury badania). Zasadniczo jednak ciśnieniomierz zegarowy działa podobnie, jak blisko 130 lat temu.
Urządzenie składa się z mankietu z komorą, do której za pomocą pompki wtłacza się powietrze. Mankiet połączony jest z manometrem, na którym pojawia się wynik pomiaru. Do wykonania badania potrzebny jest jeszcze stetoskop.
Procedura nie jest może bardzo skomplikowana, ale jej opanowanie wymaga pewnej wprawy. Najpierw trzeba założyć mankiet na ramię pacjenta. Następnie trzeba go napompować – maksymalnie, ile tylko się da. Pod tak przygotowany makiet wsuwa się płaską głowicę stetoskopu, którą należy umieścić na wysokości tętnicy. Osoba dokonująca pomiaru zwalnia w tym momencie zaworek na pompce i powietrze zaczyna powoli uchodzić z mankietu. Badacz nasłuchuje wówczas charakterystycznych dźwięków o charakterze pulsacyjnym. W momencie usłyszenia pierwszego i ostatniego z nich, sprawdza wskazania manometru. Pierwszy dźwięk oznacza wysokość ciśnienia skurczowego, drugi – rozkurczowego.
Z uwagi na ilość operacji, pacjent najczęściej potrzebuje asysty drugiej osoby, aby prawidłowo wykonać zadanie. Jednoczesne spuszczanie powietrza, trzymanie głowicy stetoskopu, nasłuchiwanie tonów, zerkanie na manometr i zapamiętywanie jego wskazań jest dość skomplikowane dla nowicjusza, ale po pewnym czasie staje się automatyczne. Na dodatek właśnie ciśnieniomierz zegarowy cechuje się najwyższą precyzją pomiaru. Z uwagi na te kryteria, jest on najchętniej stosowany przez personel medyczny, ale rzadko poleca się go pacjentom do samodzielnego dokonywania pomiarów.
Ciśnieniomierze automatyczne i półautomatyczne
Z myślą o pacjentach, którzy chcą regularnie dokonywać pomiarów, ale obsługa ciśnieniomierza zegarowego jest dla nich zbyt skomplikowana, powstały ciśnieniomierze automatyczne. To modele powszechnie wybierane przez osoby prywatne i stanowiące stały element wyposażenia wielu polskich domów.
Na czym polega różnica? Taki ciśnieniomierz również posiada mankiet, ale jest on połączony z urządzeniem wielkości szkolnego zeszytu. Do pacjenta należy tylko prawidłowe założenie mankietu – całą resztę działań wykona już sam aparat. Gdy mankiet znajduje się już na swoim miejscu, należy tylko wcisnąć guzik. Z uwagi na maksymalne uproszczenie procesu obsługi, większość ciśnieniomierzy automatycznych posiada tylko jeden, duży przycisk. Po jego uruchomieniu, urządzenie automatycznie pompuje mankiet. Również bezobsługowo spuszcza powietrze, odczytuje wynik i wyświetla go na dużym, dobrze widocznym ekranie.
Rozwiązaniem pośrednim są ciśnieniomierze półautomatyczne. W ich przypadku pacjent musi sam założyć mankiet oraz go napompować – to w tym momencie urządzenie przejmuje resztę obowiązków. Półautomatyczne ciśnieniomierze nie należą do popularnych i większość firm projektujących urządzenia medyczne do użytku domowego, wycofała się już z ich produkcji.
Ciśnieniomierze naramienne
Poza poziomem automatyzacji, ciśnieniomierze można też dzielić pod względem umiejscowienia mankietu. Oczywiście najczęściej stosowane są ciśnieniomierze naramienne – i to zarówno w szpitalach i przychodniach, jak i w domach prywatnych.
Mankiet ciśnieniomierza naramiennego należy założyć na lewe ramię w taki sposób, aby znalazł się on mniej-więcej na wysokości serca. Pozornie jest to proste zadanie, ale niektórzy pacjenci mogą mieć trudności z wykonaniem tej czynności, np. na skutek znacznego ograniczenia zdolności poruszania ramionami. W większości przypadków jednak to właśnie ciśnieniomierze naramienne są w użyciu – czasami po prostu pacjent będzie wymagał asysty osób trzecich, aby prawidłowo przeprowadzić pomiar.
Ciśnieniomierze nadgarstkowe
Stosunkowo nową alternatywę dla ciśnieniomierzy naramiennych stanowią ciśnieniomierze nadgarstkowe. Ich nazwa zdradza umiejscowienie – wąski mankiet zakłada się nie na ramię, ale na nadgarstek. Jest to zatem proces znacznie łatwiejszy.
Z tym udogodnieniem wiążą się pewne słabe strony – ciśnieniomierz nadgarstkowy nie jest tak dokładny, jak naramienny – ale nadal dość dokładny do profilaktycznych pomiarów a nawet do sprawdzania ciśnienia tętniczego pacjentów cierpiących na różne choroby. Do domowych zastosowań – zdecydowanie wystarczy.
Dodatkowo ciśnieniomierze nadgarstkowe mogą być użytkowane przez pacjentów otyłych, u których obwód ramienia uniemożliwia założenie, zaciągnięcie i napompowanie mankietu naramiennego. Ponieważ z nadwagą wiążą się różne schorzenia wymagające regularnej kontroli ciśnienia, ciśnieniomierz naramienny jest dla tych pacjentów doskonałym sposobem na monitorowanie stanu zdrowia w warunkach domowych.
Jakie funkcje są przydatne w ciśnieniomierzu?
Wiele nowoczesnych ciśnieniomierzy wyposażonych jest w funkcje dodatkowe, które mogą jeszcze bardziej ułatwiać użytkowanie albo przyczyniać się do profilaktyki, prowadzonej przez pacjenta. Dokonując wyboru ciśnieniomierza, możesz zwrócić uwagę na następujące opcje:
- duży wyświetlacz: dla osób o dobrym wzroku nie ma to znaczenia, ale jest kluczowe w przypadku seniorów;
- jeden guzik: w przypadku osób starszych istotna jest również prostota – najlepiej, jeśli do wykonania pomiaru wystarczy jeden przycisk, co zminimalizuje możliwość pomyłki;
- zapamiętywanie ostatnich pomiarów: jeśli ciśnienie mieści się w normach, nie ma potrzeby jego zapisywania. Jeżeli jednak mamy problemy z nadciśnieniem, niedociśnieniem lub wahaniami ciśnienia, warto dokumentować codzienne pomiary, aby zobaczyć tendencje, co może poprawić jakość leczenia. Część ciśnieniomierzy posiada funkcję zapamiętywania ostatnich pomiarów, ale dokumentację i tak warto prowadzić w przeznaczonym do tego notesie czy nawet w arkuszu obliczeniowym na laptopie lub smartfonie;
- sygnał alarmowy: niektóre ciśnieniomierze emitują sygnał ostrzegawczy, gdy parametry ciśnienia przekraczają bezpieczne normy. Stanowi to informację dla pacjenta, że warto zasięgnąć opinii lekarza, zwłaszcza jeśli alarm odzywa się regularnie w trakcie codziennych pomiarów.
Gdzie kupić porządny ciśnieniomierz w dobrej cenie?
Mniej zaawansowany sprzęt medyczny można obecnie kupić w wielu miejscach – w specjalistycznych sklepach z asortymentem tego typu, w aptekach, ale też w drogeriach, w supermarketach i dyskontach, a nawet w sklepach zielarskich czy na platformach sprzedażowych, polskich i zagranicznych. Czy miejsce zakupu ma wpływ na jakość ciśnieniomierza?
Przynajmniej pośrednio – tak. Należy mieć na uwadze, że handlowcy oferujący bardzo szeroki asortyment różnego typu (np. w internecie czy w dyskoncie), mogą przykładać mniejszą wagę do prawidłowego obchodzenia się z urządzeniami w trakcie ich magazynowania, pakowania i wysyłki. Jeszcze większe ryzyko istnieje w przypadku dostawców zagranicznych. Skuszeni bardzo atrakcyjną ceną, często zamawiamy elektronikę czy inne produkty za pośrednictwem platform z Azji, a potem jesteśmy zaskoczeni, gdy towar przychodzi po wielu tygodniach, jest uszkodzony lub zupełnie inny, niż na zdjęciu, a reklamacja okazuje się praktycznie niemożliwa.
Aby mieć absolutną pewność, że ciśnieniomierz dotrze do ciebie w doskonałym stanie a w razie jakichkolwiek problemów będziesz mieć możliwość skorzystania z obsługi posprzedażowej, wybierz specjalistyczną, polską hurtownię medyczną, stacjonarną lub online.
Ciśnieniomierz nie wystarczy w domu mieć – trzeba jeszcze regularnie dokonywać pomiarów, robiąc to w prawidłowy sposób. Osoby cierpiące na schorzenia serca i układu krążenia, powinny mierzyć ciśnienie codziennie o tej samej porze, zapisując pomiary. To samo powinni robić wszyscy pacjenci, którzy otrzymali takie zalecenia od swojego lekarza. Mankiet musi być umieszczony na lewym ramieniu, na wysokości serca. Przedramię powinno luźno spoczywać na stole. W przypadku ciśnieniomierza nadgarstkowego, zakłada się go odwrotnie niż zegarek – zerkając na swój nadgarstek od strony wnętrza dłoni, ekran mamy mieć przed oczami. Pomiaru należy dokonywać co najmniej 15 minut po zaprzestaniu aktywności fizycznej, gdy tętno się uspokoi. Pół godziny przed badaniem nie należy pić kawy lub alkoholu ani palić papierosów. W trakcie pomiaru pacjent nie może się poruszać, rozmawiać ani mocno koncentrować (np. na programie telewizyjnym).